Olej tłoczony na zimno z pestek dyni (Cucurbita Pepo)

Charakterystyczną cechą oleju z pestek dyni jest jego ciemno zielona barwa i charakterystyczny orzechowy smak i zapach.


Ze względu na specyficzny skład nienasyconych kwasów tłuszczowych jest olejem lekkostrawnym. Kwasy tłuszczowe nienasycone to ponad 80% z czego 60% to kwasy wielonienasycone (kwas linolowy). Olej zawiera witaminy E, witaminy grupy B, A i D. Zawiera selen, potas i cynk. Olej z pestek dyni zawiera również takie substancje jak skwalen, fitosterole, citrulin, cucurbitin. Ze względu na wysoką zawartość tokoferoli olej z pestek dyni jest bardzo odporny na utlenianie.


W medycynie naturalnej olej z pestek dyni stosowany jest do wspomagania leczenia wczesnego stadium przerostu prostaty, miażdżycy, schorzenia pęcherza moczowego i dróg moczowych, regulacji przemian hormonalnych i metabolicznych oraz eliminowania pasożytów w organizmie.


W kuchni stosowanym wyłącznie na zimno, jako dodatek do chleba, warzyw, sera białego, ugotowanych jajek, a także sałatek, surówek oraz bezpośredniego spożycia. Dobrze komponuje podany z lodami waniliowymi. Przechowywany w lodówce może tężeć, co ustępuje niedługo po jego wyjęciu.


Ze względu na swoje właściwości i skład olej z pestek dyni jest poszukiwany przede wszystkim przez mężczyzn ze względu na występujące w nim fitosterole. Do fitosteroli zaliczamy około 40 związków. Niektóre z nich maja budowę bardzo podobną do cholesterolu, co przekłada się na ich znaczenie zdrowotne w walce ze zbyt wysokim poziomem „ złego” cholesterolu. Najprościej mówiąc: w miejscu, gdzie następuje wchłanianie cholesterolu- czyli w jelitach, fitosterole łączą się z receptorami komórek jelitowych w miejsce cholesterolu. Dzięki temu dochodzi do ograniczonego wchłaniania się cholesterolu, a w efekcie spadku jego stężenia we krwi. Warto dodać iż witamina A i D oraz tłuszcze nienasycone zwiększają przyswajalność steroli roślinnych. Część dostarczonych do organizmu fitosteroli zostaje wbudowana w strukturę błon komórkowych i śródbłonków. Środowisko nauk medycznych z dziedziny fitoterapii w swoich artykułach wspomina również o innych właściwościach fitosteroli. I tak oto dr Henryk Różański w swojej pracy (Naturalne substancje anaboliczne. Fitosterole) przedstawia je jako: hamujące reakcje alergiczne, stymulujące układ odpornościowy, hamujące agregację płytek krwi, działające przeciw zakrzepowo, przeciw zawałowo. Wspomina także o działaniu zapobiegającym tworzeniu się kamieni żółciowych i moczowych. Zalicza się je także do substancji o działaniu przeciwnowotworowym.


Olej z pestek dyni jest poszukiwany przede wszystkim przez mężczyzn ze względu na działanie fitosteroli w kierunku profilaktyki i wspomagania leczenia wczesnego stadium przerostu gruczołu krokowego (prostaty).Występujące w oleju z pestek dyni fitosterole są bardzo podobne do hormonów płciowych. Za prawidłowe funkcjonowanie prostaty odpowiada właściwy poziom dihydrotestosteronu ( skrót DHT). Zadaniem tak podobnych fitosteroli jest zablokowanie DHT, co w konsekwencji przekłada się na obniżenie nieprzyjemnych dolegliwości związanych z przerostem gruczołu krokowego, czyli częstego oddawania moczu w małych ilościach. Upraszczając nieco można powiedzieć, że niektóre z fitosteroli są akceptowane przez enzym, który przekształca testosteron w DHT. W ten sposób część DHT jest blokowana, a zastępujące je fitosterole roślinne nie szkodzą prostacie.


Pozostając jeszcze przy temacie pestek dyni, należy wspomnieć o ich anty pasożytniczym działaniu. Efekt taki można osiągnąć stosując świeże pestki dyni, a odpowiedzialna za to jest substancja aktywna kukurbitin. Ze względu na znacząca zawartość cynku w pestkach dyni poleca się ich spożywanie osobom z problemami chorób skóry, trądzikiem, opryszczką, choroba wrzodową żołądka oraz trudno gojącymi się ranami.